Κατσαρίδα

Οι κατσαρίδες είναι ίσως το πιο κοινό παράσιτο που απαντάται στις οικίες, στα εστιατόρια και σε πολλές άλλες κατασκευές. Οι κατσαρίδες, με την παρουσία τους και μόνο, είναι αποκρουστικές και δυσάρεστες σε πολλούς ανθρώπους. Είναι επίσης ικανές να μεταδώσουν παθογόνους οργανισμούς όπως βακτήρια που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση. Πρόσφατα, οι κατσαρίδες φάνηκε να αποτελούν την δεύτερη αιτία αλλεργιών σε πολλούς ανθρώπους μετά την οικιακή σκόνη.

Τα σημαντικότερα είδη είναι:

• Γερμανική (Blattella germanica)
• Ανατολική (Blatta orientalis)
• Αμερικανική (Periplaneta americana)
• Κατσαρίδα με καστανές ταινίες (Supella longipalpa)

 
Γερμανική κατσαρίδα

Μήκος σώματος 1,3-1,6cm. Χρώμα ανοιχτό καστανό με δύο σκούρες, παράλληλες επιμήκεις ταινίες στον θώρακα. Αν και έχουν πτέρυγες δεν μπορούν να πετάξουν. Η γερμανική κατσαρίδα είναι ασυνήθιστα ανθεκτική. Εξελίχθηκε σε σκοτεινά και υγρά περιβάλλοντα για πάνω από 33 εκατομμύρια χρόνια πριν και τώρα είναι καλά προσαρμοσμένη και μπορεί να επιβιώσει σε ρωγμές και σε σχισμές κατοικιών και διαφόρων κατασκευών. Τα θηλυκά παράγουν 4-8 ωόσακκους, ο καθένας περιέχει 30-40 αυγά. Επιπλέον, ένα μόνο θηλυκό μπορεί να γεννήσει περίπου 560 αυγά. Ο βιολογικός της κύκλος είναι 6-9 μήνες. Η γερμανική κατσαρίδα είναι μακράν η πιο διαδεδομένη στους χώρους της οικίας.

Ανατολική κατσαρίδα

Μήκος σώματος 2,5cm. Χρώμα σκούρο καστανό έως μαύρο γυαλιστερό. Το θηλυκό έχει πιο πλατύ σώμα σε σχέση με το αρσενικό. Το αρσενικό έχει χρώμα καστανό με μακριές πτέρυγες και μπορεί να πετάξει 2-3 μέτρα. Έχει κύκλο ζωής 1 - 1,5 χρόνο. Τα θηλυκά παράγουν 8 περίπου ωοσάκους , ο καθένας περιέχει 14-16 αυγά. Πολλαπλασιάζεται με ταχύς ρυθμούς. Ευνοείται σε θερμοκρασίες μεταξύ 20ᴼC και 29ᴼC. Μπορεί να επιβιώσει πολύ καλά σε εξωτερικούς χώρους. Εισβάλει εσωτερικά μέσω σωληνώσεων, αεραγωγών, αποχετεύσεων, ανοίγματων τοίχων, υπογείων και ισογείων. Τρέφεται με οργανική ουσία σε αποσύνθεση αλλά της αρέσουν και οι αμυλώδεις τροφές. Η ανατολική κατσαρίδα συνήθως προτιμά το σκοτάδι, τις υγρές περιοχές όπως τα υπόγεια, τις σωληνώσεις, τις ήσυχες θέσεις και τις κοινές ντουλάπες.

Αμερικάνικη κατσαρίδα

Μήκος σώματος 2,8-4,3cm. Είναι η μεγαλύτερη σε μέγεθος. Χρώμα σώματος καστανοκόκκινο με ανοιχτοκαστανή ή κίτρινη ταινία γύρω από τον πρόνωτο. Τα αρσενικά δείχνουν μεγαλύτερα από τα θηλυκά , επειδή οι πτέρυγες τους εξέχουν αρκετά από την κοιλία. Πετούν άνετα και τα δυο φύλλα. Έχει κύκλο ζωής 9-18 μήνες. Τα θηλυκά παράγουν 60 περίπου ωόσακκους. Ένα θηλυκό μπορεί να γεννήσει 150 αυγά. Τη συναντάμε σε υπονόμους, υπόγεια, εμπορικά καταστήματα και οικείες. Προτιμά υγρό και θερμό περιβάλλον. Τρέφεται με αποσυντιθέμενα οργανικά υλικά, γλυκίσματα, χαρτί, ψωμί.

Κατσαρίδα με καστανές ταινίες

Μήκος σώματος 10-15mm. Χρώμα καστανοκίτρινο με ανοιχτοκαστανές ταινίες κατά μήκος του σώματος κα ανεπτυγμένες πτέρυγες. Τρέχουν πολύ γρήγορα. Κύκλος ζωής 7 μήνες περίπου. Τα θηλυκά παράγουν 10-14 ωοσάκους και ο καθένας περιέχει 10-18 αυγά. Είναι νυκτόβιες και τις συναντάμε σε υπόγεια, αποχετεύσεις, ντουλάπια, φρεάτια, κουζίνες. Είναι παμφάγες. Η παρουσία τους γίνεται αντιληπτή από τους απορριφθέντες μικρούς ωοσάκους σε σχισμές και ρωγμές και από τα περιττώματα υπό μορφή κηλίδων.

Οι κατσαρίδες τυπικά γίνονται αντιληπτές στα σπίτια αφού εισβάλουν μέσα σε αυτά. Όταν οι κατσαρίδες γίνονται αντιληπτές είναι ικανές για αναπαραγωγή αρκετών χιλιάδων απογόνων το χρόνο. Οι κατσαρίδες προτιμούν να ζουν όπου υπάρχει φαγητό, ζέστη και υγρασία. Η αποχέτευση είναι ένας σημαντικός τομέας στην προστασία και στον έλεγχο. Άδεια μπουκάλια, χάρτινες συσκευασίες και σακούλες δεν θα πρέπει να συσσωρεύονται. Οι συσκευασίες των φαγητών θα πρέπει να σφραγίζονται και τυχόν ψίχουλα ή διαρροές θα πρέπει να καθαρίζονται.

Τι Σημαίνει Ανθεκτικότητα;

Η ανθεκτικότητα εμφανίζεται όταν ο πληθυσμός των παρασίτων υφίστατο μια κληρονομική αλλαγή σαν αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενης κακής χρήσης των εντομοκτόνων ουσιών. Κάποια εντομοκτόνα δεν μπορούν να ελέγξουν εξολοκλήρου τους πληθυσμούς, εάν τα παράσιτα είναι εγκλιματισμένα να επιβιώνουν μέσω της αποστροφής ή της φυσικής ανθεκτικότητας. Όταν αυτές οι κατσαρίδες αναπαράγονται, κληροδοτούν αυτά τα χαρακτηριστικά στους απογόνους. Ολόκληρος ο πληθυσμός μπορεί τελικά να αποκτήσει ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα. Οι γερμανικές κατσαρίδες ενδέχεται να αναπτύσσουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από οποιαδήποτε άλλα είδη κατσαρίδας εξαιτίας του μικρού βιολογικού της κύκλου και του μεγάλου αριθμού των απογόνων (Δυναμική του πληθυσμού).

Για αυτούς τους λόγους, είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους επαγγελματίες διαχειριστές της Δημόσιας Υγείας να εφαρμόσουν πολλαπλούς ελέγχους σχετικά με την υγιεινή, την αλλοίωση του καταφυγίου, τον αποκλεισμό και την φυσική απομάκρυνση όταν ο στόχος είναι οι κατσαρίδες. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι πάντα καλοί διαχειριστές των εντομοκτόνων και να τα εφαρμόζουν σύμφωνα με την ετικέτα.

Πως θα αποτρέψουμε την ανθεκτικότητα;

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να αποφύγουμε την ανθεκτικότητα είναι να την αποτρέψουμε από την πρώτη στιγμή, πριν συμβεί. Σ΄ αυτό βοηθάνε:

• Η κατανόηση της βιολογίας της κατσαρίδας και του περιβάλλοντος που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
• Να είστε προετοιμασμένοι να επιθεωρήσετε, να αξιολογήσετε και να αποφασίσετε ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος αντιμετώπισης.
• Να γνωρίζετε τα προϊόντα και πότε και που να τα εφαρμόζετε:
  • Εφαρμόστε τα εντομοκτόνα προσεκτικά και σωστά.
  • Η μη εφαρμογή σωστής ποσότητας δολώματος μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ανθεκτικότητας.
  • Ενσωματώστε πολλαπλές στρατηγικές ελέγχου.
  • Εναλλαγή των δραστικών ουσιών.
• Χρησιμοποιείστε μη χημικές στρατηγικές ως μέρος του γενικότερου σχεδιασμού.

Επιθεώρηση για κατσαρίδες

Η επιθεώρηση για κατσαρίδες απαιτεί εξονυχιστικό έλεγχο παντού ακόμα και σε ράφια και ντουλάπια. Θα χρειαστεί επίσης να ελέγξετε σχισμές δεδομένου ότι εκεί κάνουν οι κατσαρίδες τις φωλιές τους. Επιπλέον, ίσως θέλετε να συμπεριλάβετε στην επιθεώρηση συσκευές όπως παγίδες κόλλας για να διαπιστώσετε την παρουσία αλλά και το είδος της κατσαρίδας. Όταν κάνετε εφαρμογή δολωμάτων για τον έλεγχο των πληθυσμών της κατσαρίδας, θα παρατηρήσετε τα καλύτερα αποτελέσματα όταν τοποθετήσετε τα δολώματα δίπλα ή κοντά στις φωλιές τους. Σε πολλές περιπτώσεις, καλύτερος έλεγχος των κατσαρίδων μπορεί να επιτευχθεί παίρνοντας μέτρα όπως επισκευή σε βρύσες που στάζουν, αποκλεισμός άλλων πηγών υγρασίας, καθαρισμός των περιοχών από φαγητά και υπολείμματα αυτών, κλείσιμο ρωγμών και σχισμών που ίσως αποτελέσουν καταφύγια για κατσαρίδες.