Κατανόηση της βιολογίας, της συμπεριφοράς και των επιπτώσεων των σημαντικών εχθρών ώστε να αποφύγουμε λάθη ελέγχου των πληθυσμών.
Κουνούπι
Το κουνούπι είναι δίπτερο έντομο της οικογένειας Culicidae με 3.500 περίπου είδη ανά τον κόσμο. Αποτελεί αιτία θνησιμότητας πολλών ανθρώπων παγκοσμίως.
Ανάλογα με το είδος τους και αν είναι μολυσμένα μπορεί να μεταδώσουν σοβαρές ασθένειες, όπως: ελονοσία (malaria), Δάγκειος αιμορραγικός πυρετός (dengue hemorrhagic fever), κίτρινος πυρετός (Yellow fever virus), τσικουνγκούνια (chikungunya) και ο ιός του Δυτικού Νείλου (West Nile virus).
Ο βιολογικός κύκλος του κουνουπιού αποτελείται από το αβγό, τη προνύμφη, τη νύμφη και τέλος το ακμαίο. Εκτός από το τελευταίο το ακμαίο (το γνωστό κουνούπι) όλα τα άλλα διαβιούν στο νερό.
Σημαντικά είδη είναι:
- Anopheles sp.
- Aedes aegyptii
- Aedes albopictus
Anopheles sp.
Μήκος σώματος 5mm. Τα τέλεια δραστηριοποιούνται το βράδυ ή το σούρουπο και συγκεντρώνονται σε δροσερά και σκιερά μέρη την ημέρα. Τρέφονται αποκλειστικά με θερμόαιμα.
Είδη του γένους Anopheles προκαλούν την ελονοσία.
Aedes aegyptii
Μήκος σώματος 3-4mm. Σκούρου χρώματος με λευκές κηλίδες στο σώμα και στα πόδια. Ζει σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα. Έχει κύκλο ζωής από 2 εβδομάδες έως 1 μήνα.
Είναι φορέας του δάγκειου και του κίτρινου πυρετού.
Aedes albopictus
Το κουνούπι Τίγρης
Μήκος σώματος 2-10mm. Έχει μαύρες και λευκές κηλίδες σε όλο του το σώμα και στα πόδια. Τα αρσενικά τρέφονται με νέκταρ ενώ τα θηλυκά χρειάζονται και αίμα θηλαστικών και πτηνών. Έχουν κύκλο ζωής που διαρκεί 30-40 ημέρες.
Είναι φορέας του ιού της Ιαπωνικής Εγκεφαλίτιδας, του ιού του Δυτικού Νείλου, του κίτρινου πυρετού κ.α.
Μέτρα προστασίας
Γνωρίζοντας τις «συνήθειες» των κουνουπιών θα μπορέσουμε να επέμβουμε εγκαίρως. Πολλά από τα κουνούπια γεννιούνται και ζουν:
- στο μπαλκόνι
- στις αυλές
- στα χωράφια
Μπορούμε να μειώσουμε τον πληθυσμό των κουνουπιών: μειώνοντας τα σημεία εκείνα όπου αποθέτουν τα αβγά τους:
- Να κουρεύουμε τακτικά το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές (καταφύγια ενήλικων κουνουπιών)
- Να ποτίζουμε κατά προτίμηση το πρωί
- Να μην αφήνουμε να συσσωρεύονται λύματα, νερά αποχέτευες, απόβλητα
- Να απομακρύνουμε τα στάσιμα νερά (π.χ. λεκάνες, βάζα, πιατάκια γλαστρών, κλπ)
Κατάλληλα ρούχα που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα: μακριά μανίκια και παντελόνια, ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα. Σήτες σε πόρτες, παράθυρα, φεγγίτες και αεραγωγούς τζακιού.